Σημεία που με κάνανε να σκεφτώ ήταν τα παρακάτω (μαζί με τις σχετικές σκέψεις):
- Η ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας και των χωρών της περιφέρειας της ευρωζώνης μειώθηκε γιατί οι χώρες αυτές προχωρούσαν σε έστω και μικρές αυξήσεις την ώρα που η Γερμανία έχει παγώσει μισθούς για δέκα χρόνια. Έτσι η Ελλάδα έμεινε πίσω από χώρες με το ίδιο νόμισμα. Τότε θυμήθηκα τα κοινοτικά πακέτα που περάσανε από την Ελλάδα τα οποία δεν καταφέραμε να αξιοποιήσουμε προς όφελος της ανταγωνιστικότητας.
- Η ομάδα του ντοκιμαντέρ τονίζει πως στόχος του ΔΝΤ είναι να εξασφαλίσει τα συμφέροντα των δανειστών της χώρας, όσων δηλαδή κατέχουν Ελληνικά κρατικά ομόλογα. Θυμήθηκα ότι μεταξύ των δανειστών αυτών είναι φυσικά οι Ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία.
- Η Αργεντινή και ο Ισημερινός προχώρησαν σε αναδιάρθρωση και/ή επαναγορά του χρέους τους λέει το ντοκιμαντέρ. Σκέφτηκα πως και οι δύο χώρες είχαν όμως ένα μεγάλο συν που έφερε χρήμα: τα πετρέλαια. Εμείς τι θα προτάξουμε ως ατμομηχανή της ανάπτυξης; Ποιος το συζητάει αυτό; Επίσης πάλι μου λείπει η Τουρκία από το σετ των χωρών που δέχτηκαν τις συνταγές του ΔΝΤ. Λες και η χώρα αυτή δεν μπήκε ποτέ σε ένα τέτοιο μηχανισμό!
- Το ντοκιμαντέρ εμφανίζει ως μαγική λύση την αναδιάρθρωση του εξωτερικού χρέους. Να σταματήσουμε να αποδεχόμαστε το χρέος και να μην το πληρώνουμε δηλαδή. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα μετατρέψει τα ομόλογά της σε σκουπίδια. Τότε μου ήρθε η σκέψη πως η μείωση της αξίας των Ελληνικών ομολόγων θα πλήξει τους κατόχους τους, μεταξύ των οποίων οι τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία. Αν οι τράπεζες ξεμείνουν από ρευστό, θα παγώσει τις καταθέσεις. Αν τα ασφαλιστικά ταμεία χάσουν τα αποθεματικά τους, οι συντάξεις και οι παροχές πάνε περίπατο.
Αυτό που προτείνουν έμμεσα οι συντελεστές είναι να βγούμε εκτός ευρωζώνης. Μόνο έτσι μπορείς να αρνηθείς το χρέος σου, χωρίς προηγούμενη συμφωνία με τις άλλες οικονομίες. Για τις συνέπειες της επιστροφής στη δραχμή βέβαια οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ δεν λένε τίποτα. Ποιες θα είναι αυτές; Ας δούμε την Αργεντινή: φτώχεια λόγω αδυναμίας δανεισμού και πληθωρισμός. Η Αργεντινή μαζί με τον ρυθμό ανάπτυξης "κόλλησε" και άλλες αρρώστιες, παρόλο που έχει πετρέλαιο σε μια εποχή που η τιμή του έχει απογειωθεί.
Ακόμα και ο υπουργός Οικονομικών της Αργεντινής που ανέτρεψε τις πολιτικές του ΔΝΤ εκεί το ίδιο λέει (στο ντοκιμαντέρ του Παπαχελά στον ΣΚΑΙ πριν λίγες μέρες: "η Ελλάδα δεν μπορεί να ακολουθήσει την ίδια πολιτική με εμάς λόγω του ευρώ. Η συνταγή για εσάς είναι διαφορετική και περνάει από την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση". Αλλά τι ξέρει αυτός;
Εκείνο όμως που θεωρώ αστείο και ταυτόχρονα αποκαλυπτικό είναι η έμμεση ταύτιση μέσω του συνδυασμού εικόνας και ήχου δημοκρατικά εκλεγμένων Ελλήνων πρωθυπουργών με δικτάτορες. Η ένστασή μου είναι κυρίως αισθητική. Μια τέτοια προσέγγιση είναι ο ορισμός του κιτς: εκεί που δεν έχω λογικά επιχειρήματα που να μπορώ να τα διατυπώσω με λόγια, προκαλώ συναισθήματα με τη χρήση ήχων και χρωμάτων.
Κατακλείδα, από ένα Γάλλο το όνομα του οποίου δεν συγκράτησα: "το χρέος της Ελλάδας δεν πρέπει να αποπληρωθεί, γιατί είναι αποτέλεσμα του νεοφιλελευθερισμού". Ορέα... Με αυτά τα μυαλά είμαι αισιόδοξος: το μέλλον μας ανήκει. Να δούμε τι θα λέγεται και θα γράφεται αν όντως προχωρήσουμε σε αναδιάρθρωση του χρέους.
***
Η λύση για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες προβληματικές οικονομίες θα έρθει αν καταλάβει η Γερμανία και η Γαλλία ότι η ευρωπαϊκή οικονομία είναι μία και ενιαία. Όπως μια χώρα στηρίζει τις αδύναμες περιοχές της σε βάρος των ανεπτυγμένων, έτσι και η ευρωζώνη πρέπει να αντιρροπήσει τις συνέπειες της κρίσης στις λιγότερο ανταγωνιστικές χώρες της. Σε αντίθετη περίπτωση το ευρώ απλά θα καταρρεύσει, με αρνητικές συνέπειες και για τις δύο όχθες.
Δεν μπορεί η Γερμανία να απολαμβάνει την ανταγωνιστικότητά της που κερδίζει χάρη στο ευρώ, χωρίς να το στηρίζει όταν έρχεται η ώρα. Μέχρι σήμερα δείχνει να μην το καταλαβαίνει, ή μάλλον να το καταλαβαίνει αργότερα από όσο χρειάζεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου