9/3/09

Ξενία: πως μπορεί "να συμβάλει τα μέγιστα διά την τουριστικήν αξιοποίησην" μετά από 35 χρόνια;

Το Ξενία Ναυπάκτου χτίστηκε σε οικόπεδο έκτασης 11.580 τμ περίπου το οποίο δωρήθηκε στον Δήμο Ναυπάκτου από τον Γεώργιο Νόβα ενώ ήταν εν ζωή. Τότε ήταν γνωστό ως το περιβόλι του Νόβα.

Σύμφωνα με το δωρητήριο συμβόλαιο, το περιβόλι παραχωρήθηκε "...επί σκοπώ όπως συμβάλλωσι τα μέγιστα δια την τουριστικήν αξιοποίησην του Δήμου Ναυπάκτου...".

Ο δωρητής τότε θεώρησε ότι αυτή η συμβολή στην τουριστική ανάπτυξη εξυπηρετείται με την κατασκευή ενός ξενοδοχείου Β κατηγορίας. Λογική άποψη, μιας και εκείνη την εποχή η ξενοδοχειακή υποδομή της πόλης ήταν χαμηλού επιπέδου. Ρητά δε, απέκλειε διαφορετική χρήση της δωρεάς καθώς και την κατάτμηση του οικοπέδου, ενώ απαιτούσε και την διατήρηση του περιβολιού κατά το δυνατό.

Το δωρητήριο προέβλεπε την παραχώρηση του ακινήτου στον δήμο Ναυπάκτου μετά από 25 έτη, με την υποχρέωση αυτός "...να διατηρή τον Τουριστικόν προορισμόν των εγκαταστάσεων, απαγορευόμενης οποιασδήποτε κατατμήσεως του μεταβιβαζόμενου ακινήτου ως και της μετατροπής του σκοπού και της χρήσεως των επ΄ αυτού εγκαταστάσεων...".

Την κατασκευή και λειτουργία του ξενοδοχείου ανέλαβε ο τότε Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού, ο οποίος και ανέλαβε την λειτουργία του "Ξενία-Ευδοκία" για 25 χρόνια από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της κατασκευής του. Μετά από αυτό το διάστημα το διώροφο ξενοδοχείο εμβαδού περίπου 2.880 τετραγωνικών μέτρων περιέρχεται στην κυριότητα του Δήμου Ναυπάκτου. Το ξενοδοχείο είχε δυναμικότητα 96 κλινών. Το ισόγειο έχει εμβαδόν 1430 τμ, ενώ από 722 τμ είναι το εμβαδόν των δύο ορόφων της πτέρυγας των δωματίων, κάτω από την οποία υπάρχει πιλοτή.

Η πορεία του ΕΟΤ οδήγησε τελικά στο να παραχωρηθεί το Ξενία στον Δήμο Ναυπάκτου αρκετά νωρίτερα, το 2001. Παρόλο που οι προσπάθειες αξιοποίησης του Ξενία είχαν αρχίσει αρκετά πριν από την παραχώρησή του στον Δήμο Ναυπάκτου, δεν κατέστη δυνατή η λειτουργία του Ξενία ως πολυτελές ξενοδοχείο από κάποιον επενδυτή. Προσπάθειες που και καλή πρόθεση είχαν και σοβαρή δουλειά κρύβανε, εν τέλει ταλαιπώρησαν και απαξίωσαν το Ξενία.

Αυτή η διαχρονική αδυναμία αποδεικνύει ότι είναι πολύ δύσκολο να λειτουργήσει το Ξενία ως κερδοφόρα ξενοδοχειακή επιχείρηση στη Ναύπακτο, εφόσον επενδυθούν σε αυτό μεγάλα κεφάλαια. Με λίγα λόγια, δεν συμφέρει κάποιον επιχειρηματία να επενδύσει σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο σε έναν τουριστικό προορισμό σαν τη Ναύπακτο. Έναν προορισμό αποκλειστικά θερινό όπου η σεζόν μετά βίας διαρκεί δύο μήνες. Είναι απίθανο σε ένα τέτοιο τουριστικό περιβάλλον να πραγματοποιηθούν τέτοιας έκτασης επενδύσεις. Αυτό είναι και το συμπέρασμα της άγονης διαδικασίας για την μαρίνα. Καλό θα ήταν επομένως να ξεχάσουμε προσθήκες κατ΄ ύψος, νέες πτέρυγες και επεκτάσεις. Πέρα από το γεγονός ότι καθιστούν την επένδυση μη αποδοτική και οδηγούν στην απαξίωση του Ξενία, είναι σχεδόν βέβαιο ότι περισσότερη αισθητική ζημιά θα προκαλέσουν παρά όφελος.

Από την άλλη, η λύση της λειτουργίας ενός ξενοδοχείου μεσαίας κατηγορίας στην υφιστάμενη υποδομή του Ξενία μοιάζει επενδυτικά ρεαλιστική. Ένα ξενοδοχείο Β κατηγορίας που δεν απαιτεί πολλά κεφάλαια είναι εφικτός στόχος αν το Ξενία γίνει ένα ακόμη ξενοδοχείο. Είναι όμως η λύση αυτή συμβατή πράγματι με την βούληση του δωρητή; Αυτό ήταν το όραμα του Νόβα όταν δώριζε το Ξενία για να συμβάλει τα μέγιστα στην τουριστική ανάπτυξη της Ναυπάκτου; Μπορεί ένα απλά καλό ξενοδοχείο της δεκαετίας του 1970 να συμβάλει στην τουριστική ανάπτυξη της πόλης το 2010, όπως επιθυμούσε ο δωρητής;

Η απάντηση είναι σαφώς αρνητική. Ένα ξενοδοχείο 96 κλινών Β κατηγορίας δεν είναι αυτό που σήμερα θα απογειώσει τουριστικά τη Ναύπακτο. Ξενοδοχεία αυτής της εμβέλειας διαθέτει πολλά η πόλη, ακόμη και αν δεν διαθέτουν τόσο ωραίο και άνετο περίβολο.

Η πραγματική βούληση του δωρητή πρέπει σε κάθε περίπτωση να είναι σεβαστή και να διαπερνά την λύση που θα υιοθετηθεί για το Ξενία. Όχι μόνο για νομικούς λόγους, αλλά κυρίως για ηθικούς. Πρέπει επιτέλους να μάθουμε να τιμούμε τους ευεργέτες μας. Τους τιμούμε πραγματικά όχι όταν στήνουμε προτομές τους σε διάφορες γωνίες της πόλης μας, αλλά όταν προσπαθούμε να αντιληφθούμε το όραμά τους και να το ενσαρκώσουμε με τα μέσα που μας διέθεσαν. Αν λοιπόν θέλουμε να λέμε ότι σεβόμαστε τον ευεργέτη Νόβα, είναι σαφές ότι πρέπει το Ξενία "να συμβάλει τα μέγιστα στην τουριστική ανάπτυξη της Ναυπάκτου" όπως επί λέξει αναφέρει το δωρητήριο, χωρίς διασταλτικές ερμηνείες. Χωρίς να ξεχειλώνουμε την δωρεά του Νόβα ώστε να χωρέσει τις δικές μας επιθυμίες και σκοπιμότητες που απομακρύνουν το ακίνητο από την βούληση και το όραμα του ιδρυτή.

Με αυτή τη λογική λοιπόν είμαστε υποχρεωμένοι να αναζητήσουμε την ταυτότητα του Ξενία ως μοχλού τουριστικής ανάπτυξης. Πρέπει να δούμε τι λείπει πραγματικά από την τουριστική υποδομή της Ναυπάκτου και, τι από αυτά μπορεί να γίνει το Ξενία.

Πολυτελές ξενοδοχείο αποδεδειγμένα δεν μπορεί να γίνει. Όμως η υφιστάμενη κτιριακή υποδομή μπορεί να μετατραπεί σε συνεδριακό κέντρο και, σε πολυτελή χώρο εστίασης και καφέ. Το Ξενία μπορεί να μετατραπεί σε αυτά τα δύο πράγματα τα οποία αφενός δεν υπάρχουν και αφετέρου θα συνέβαλαν καθοριστικά στην τουριστική εξέλιξη της Ναυπάκτου.

Σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, ένα συνεδριακό κέντρο μεσαίας δυναμικότητας χρειάζεται μια αίθουσα 200 ατόμων, 2 αίθουσες χωρητικότητας 50-60 ατόμων και κάποιους μικρότερους χώρους συνεργασίας (workshops). Από την άλλη, το Ξενία διαθέτει ήδη μια αίθουσα η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως εστιατόριο και καφέ, ενώ υπάρχει και ο χώρος της ταράτσας ο οποίος ενδεχομένως να μπορεί να αξιοποιηθεί ως υπαίθριος χώρος καφέ και εστίασης, σε συνδυασμό με τον χώρο του περιβολιού. Οι λειτουργίες αυτές μπορεί να στεγαστούν στα υφιστάμενα 3.500 τμ των κτιρίων του Ξενία. Επιπλέον, διαθέτει επαρκείς χώρους για στάθμευση οχημάτων. Αυτονόητη είναι και η αποκατάσταση του περιβολιού, σύμφωνα με την επιθυμία του δωρητή.

Είναι προφανές ότι ένας τέτοιος χώρος, πέρα από την τουριστική του διάσταση, θα ήταν και άμεσα αξιοποιήσιμος από την τοπική κοινωνία. Το Ξενία θα επέτρεπε την χρήση του συνεδριακού κέντρου ως χώρο κινηματογράφου, παραστάσεων θεάτρου και μουσικής, εκθέσεων κλπ, ενώ θα μπορούσε να στεγάσει τις συναντήσεις φορέων και συλλόγων προσφέροντας έτσι τις υπηρεσίες του στην τοπική κοινωνία. Αυτή η διάσταση μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην πολιτιστική και κοινωνική λειτουργία της Ναυπάκτου.

Η συμβολή ενός τέτοιου συνεδριακού κέντρου στην τουριστική ανάπτυξη της Ναυπάκτου θα ήταν καταλυτική. Συνέδρια γίνονται όλο τον χρόνο και όχι τον Αύγουστο, επομένως η Ναύπακτος θα μετρούσε επισκέψεις και τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου. Η πόλη θα δεχόταν επισκέπτες υψηλού μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου, αφού συνέδρια απευθύνονται σε μηχανικούς, γιατρούς, επιστήμονες, προσωπικό μεγάλων εταιριών κλπ, δηλαδή ανθρώπους που ταξιδεύουν συχνά και επομένως θα επισκέπτονταν ξανά τη Ναύπακτο και ως ιδιώτες. Η γεωγραφική θέση της Ναυπάκτου ευνοεί δε την προσέλκυση συνεδρίων, αφού βρίσκεται στο κέντρο της Ελλάδας και πολύ κοντά στην Αθήνα. Αυτή η χρήση θα εξασφάλιζε και την οικονομική ευρωστία και αυτοτέλεια του Ξενία, απαραίτητη προϋπόθεση για την μελλοντική του επιτυχημένη πορεία. Ο περίβολος θα μπορούσε να αποτελεί μέρος αυτής της λειτουργίας του Ξενία αφού μπορεί να φιλοξενεί υπαίθριες δραστηριότητες σε ένα περιβάλλον υψηλού επιπέδου.

Ένα Ξενία συνεδριακό κέντρο σέβεται απόλυτα και χωρίς αμφιβολία την βούληση του δωρητή, αφού προσθέτει στον τουρισμό της Ναυπάκτου μια διάσταση η οποία και δεν υπάρχει και πιθανότατα θα συμβάλει στην περαιτέρω τουριστική αξιοποίηση της πόλης. Μπορεί έτσι να είναι επενδυτικά αποδοτικό και επομένως βιώσιμο, αφού δεν απαιτεί μεγάλη επένδυση και εξασφαλίζει την απαιτούμενη πελατεία λόγω της προνομιακής γεωγραφική θέσης της Ναυπάκτου. Παράλληλα θα είναι αξιοποιήσιμο από την τοπική κοινωνία αφού θα προσφέρει χώρους πολιτιστικής και κοινωνικής δραστηριότητας που σήμερα λείπουν. Αισθητικά δεν θα προσβάλει, αφού δεν απαιτείται αλλοίωση του σημερινού κτιρίου του Ξενία.

Θα μπορούσε λοιπόν το συνεδριακό κέντρο να είναι η λύση που θα ανατρέψει την τουριστική καχεξία της Ναυπάκτου. Ενδεχομένως να υπάρχουν κι΄ άλλες ρεαλιστικές λύσεις που να συνέβαλαν στην τουριστική ανάπτυξη της Ναυπάκτου και οποίες σέβονται το όραμα του Νόβα, η οποία πρέπει να εκλαμβάνεται και ως υποχρεωτική.

Δεν υπάρχουν σχόλια: