Πως το κάνουν;

Σύμφωνα με την πάγια πρακτική του ΔΝΤ στο κέντρο της συνταγής του είναι ο αποπληθωρισμός. Αυτό έχει εφαρμόσει σε κάθε χώρα στην οποία έχει παρέμβει.

Η Ελλάδα ανήκει στην ευρωζώνη, που σημαίνει ότι δεν έχει δικό της εθνικό νόμισμα. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να υποτιμηθεί το νόμισμα, οπότε ως εναλλακτική λύση χρησιμοποιείται η "εσωτερική υποτίμηση". Αυτή την παραλλαγή υποτείθεται ότι εφαρμόζει στην Ελλάδα.

Με την εσωτερική υποτίμηση υποτείθεται ότι μια εθνική οικονομία γίνεται πιο ανταγωνιστική. Φτηνότερα εργατικά, ασφαλιστικές εισφορές κλπ μειώνουν το κόστος της παραγωγής οπότε αυξάνονται οι εξαγωγές. Λογικό ακόυγεται ως εδώ.

Εδώ όμως προκύπτει ένα παράδοξο: στην Ελλάδα δεν έχουμε συμμετρική εσωτερική υποτίμηση. Μπορεί να πέφτουν οι μισθοί του ιδιωτικού τομέα (ειδικά τους επόμενους μήνες που θα λήξουν οι κλαδικές συμβάσεις) αλλά από εκεί και πέρα μάλλον... ανατίμηση έχουμε.

Τα βασικά έξοδα αυξάνονται και γι' αυτό ευθύνονται αποκλειστικά τα ίδια τα μέτρα που υποτείθεται ότι φέρνουν εσωτερική υποτίμηση. Γιατί μπορεί να μειώνεται το μισθολογικό κόστος, αλλά αυξάνονται τα καύσιμα που χρειάζονται για την παραγωγή και τη μεταφορά των προϊόντων. Αυξάνεται το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας, αυξάνεται η φορολογία, έρχονται διαρκώς "έκτακτοι" φόροι και εισφορές, αύξησεις ΦΠΑ κλπ. Έρχονται δηλαδή διαρκώς νέες αυξήσεις που επιβάλλουν τα ίδια μέτρα που υποτείθεται ότι θα μας κάνουν πιο φτηνούς.

Αυτό το παράδοξο εδράζεται στην πάγια αδυναμία του ελληνικού κράτους να εισπράξει τους φόρους που αναλογούν στον καθένα. Αφού δεν μπορεί να φορολογήσει άμεσα λόγω φοροδιαφυγής, φορολογεί έμμεσα. Αυτό όμως πληθωρίζει ακόμα περισσότερο την εθνική οικονομία, την ώρα που παγώνει την οικονομική δραστηριότητα λόγω έλλειψης ρευστότητας.

Με λίγα λόγια αν δεν λειτουργήσει ο μηχανισμός της φορολόγησης, δεν πρόκειται ούτε η συνταγή του ΔΝΤ να δουλέψει, ούτε ανάκαμψη και ανάπτυξη να δούμε, ούτε να ξεπεράσουμε την κρίση.

Το εντυπωσιακό είναι η διαχρονική αδυναμία του ελληνικού κράτους να κάνει το προφανές: να λειτουργήσει αποτελεσματικά ένα φορολογικό μηχανισμό. Αγγίζει τα όρια του παράδοξου αυτή η διαχρονική αστοχία την οποία πληρώνουμε σήμερα με την αφαίμαξη της μεσαίας τάξης και της αγοράς. Πως γίνεται λοιπόν αυτή η "λεπτομέρεια" να περνά "απαρατήρητη" από όλους;