Δικαιοσύνη για τα "μπλοκάκια" στην αγορά εργασίας, επιτέλους!

Τα τελευταία χρόνια συστηματικά απορυθμίζεται η αγορά εργασίας. Δικαιώματα κόβονται ή ψαλιδίζονται, η απασχόληση γίνεται πιο "ελαστική", ο εργοδότης έχει μεγαλύτερη ευχέρεια απολύσεων ή περιορισμού του χρόνου εργασίας κλπ.

Τα παραπάνω γίνονται νόμιμα και δεν αποτελούν παραβίαση της μέχρι σήμερα ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας. Αυτός ο "νόμιμος" αλλά σαφώς ανήθικος περιορισμός των δικαιωμάτων των εργαζομένων οφείλεται κατά βάση στο καθεστώς του "μπλοκ".

Τι είναι το "μπλοκάκι"; Ο εργαζόμενος "βαφτίζεται" ελεύθερος επαγγελματίας και αντί να πληρώνεται ως μισθωτός, κόβει αποδείξεις παροχής υπηρεσιών από το αντίστοιχο μπλοκάκι. Έτσι δεν είναι πια μισθωτός αλλά "επαγγελματίας" όπως ο ηλεκτρολόγος, ο υδραυλικός, ο μαγαζάτορας κλπ κλπ. Έστω και αν παρέχει εξαρτημένη εργασία.

Είναι δε σαφές ότι το συγκεκριμένο καθεστώς αφορά κυρίως νέους εργαζόμενους συνήθως κάτω των 30 ετών, που δεν "πρόλαβαν" να υπογράψουν σύμβαση εργασίας και όχι έργου. Έτσι έχουν δημιουργηθεί εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων και αδικείται η νεώτερη γενιά, αφού διευρύνεται το διαγενεακό χάσμα σε βάρος των νεώτερων.

Τι σημαίνει στην πράξη το μπλοκ για τον -νέο κατά κανόνα- εργαζόμενο;

Ο εργαζόμενος έτσι αυτασφαλίζεται στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) αντί του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αφού θεωρείται αυτοαπασχολούμενος. Έτσι ο εργαζόμενος χάνει μια σειρά από δικαιώματα που προβλέπονται για τους παρέχοντες εξαρτημένη εργασία όπως είναι το οκτάωρο και η αποζημίωση των υπερωριών, τα επιδόματα μητρότητας και λοχίας, οι δεκατέσσερις μισθοί, τα επιδόματα του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, το δικαίωμα σε κανονική και όποια άλλη άδεια κλπ. Οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας εξαιρούνται των προβλέψεων του νόμου για τα όρια απολύσεων ενώ δεν δικαιούνται αποζημίωση απόλυσης, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους σε κύματα απολύσεων. Ο εργαζόμενος με μπλοκ δεν υπάγεται στις συλλογικές συμβάσεις και διαπραγματεύεται μόνο ατομικά τις αποδοχές του ο κάθε ένας, που σημαίνει ότι δεν παίρνει αύξηση ποτέ. Δεν μπορεί να συμμετάσχει σε σωματεία και Εργατικά Κέντρα, ενώ δεν μπορεί να απεργήσει αφού τυπικά δεν είναι εργαζόμενος αλλά ελεύθερος επαγγελματίας.

Και αυτά δεν γίνονταν μέχρι πρόσφατα μόνο στον ιδιωτικό τομέα. Και ο δημόσιος τομέας απασχολούσε πολύ προσωπικό με το ανήθικο καθεστώς του μπλοκ. Όλη αυτή η εργοδοτική αλητεία ήταν νομιμότατη και με τη νομιμοποίηση του δημοσίου τομέα.

Το μπλοκ στο δημόσιο έχει πλέον καταργηθεί, μετά από την υλοποίηση της σχετικής δέσμευσης του Γ. Παπανδρέου. Μένουν ακόμα κάποιες συμβάσεις έργου στους ΟΤΑ, οι οποίες σταματούν εντός του 2010.

Μετά από την κατάργηση του μπλοκ στο δημόσιο, η κυβέρνηση υλοποιεί και τη δέσμευσή της που αφορά τα μπλοκ και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό προβλέπεται σε προσχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας που μετά από τη διαβούλευση ειδικής επιτροπής, κατατέθηκε στους κοινωνικούς εταίρους, με στόχο να κατατεθεί και στη Βουλή την ερχόμενη εβδομάδα. Συγκεκριμένα, η συμφωνία για παροχή υπηρεσιών ή έργου, για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, τεκμαίρεται ότι υποκρύπτει σύμβαση εξαρτημένης εργασίας εφόσον η εργασία παρέχεται αυτοπροσώπως, αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο στον ίδιο εργοδότη για τρεις συνεχείς μήνες.

Το μέτρο υπολογίζεται πως αφορά 150.000 εργαζόμενους που σήμερα εργάζονται με «μπλοκάκι» στον ιδιωτικό τομέα. Προβλέπει δικαίωμα επιδομάτων και δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και άδειας, καθώς και αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης.

Με λίγα λόγια, το μπλοκ δεν μεταμφιέζει πια τον εργαζόμενο σε ελεύθερο επαγγελματία. Έτσι πλέον οι εργοδότες δεν μπορούν να αποφύγουν στοιχειώδεις υποχρεώσεις τους, ενώ οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι έχουν ίσα δικαιώματα με τους υπόλοιπους. Πρόκειται για τομή που αποκαθιστά το αίσθημα δικαιοσύνης των πολιτών. Στα εργασιακά, προηγήθηκε η κατάργηση των stage και του μπλοκ στο δημόσιο, δεσμεύσεις που ανέλαβε ο Παπανδρέου στην ΔΕΘ το 2008.

Και για να είμαι εντός του κλίματος γκρίνιας και απαξίωσης, σημειώνω ότι η κυβέρνηση καθυστέρησε και εδώ να υλοποιήσει το πρόγραμμα για το οποίο ψηφίστηκε. Χρειάστηκαν 114 ημέρες αντί για 100 για να δρομολογηθεί και αυτή η δέσμευση του Γιώργου Παπανδρέου...