4/5/09

Τα μπλοκάκια έχουν θέση στην ΓΣΕΕ;

Την Πρωτομαγιά στην συγκέντρωση του Εργατικού Κέντρου Ναυπάκτου παρατήρησα ένα φαινομενικά παράδοξο γεγονός που αφορούσε την σύνθεση των συμμετεχόντων. Δεν είδα πουθενά κανένα νέο εργαζόμενο, κάποιον από τους εργαζόμενους της αποκαλούμενης γενιάς των 700 ευρώ. Απουσίαζε σχεδόν εντελώς η πλέον αδικημένη εργασιακά γενιά. Για να κατανοήσουμε τι μπορεί να οδηγεί σε αυτή την αποχή και ταυτόχρονα απαξίωση των θεσμικών συνδικαλιστικών οργάνων πρέπει να καταλάβουμε το προφίλ αυτής της γενιάς και τις συνθήκες που διαμορφώνουν την ταυτότητά της.
Από την συγκέντρωση του Εργατικού Κέντρου Ναυπάκτου την Πρωτομαγιά

Ουσιαστικά ο όρος αυτός αναφέρεται στην γενιά μεταξύ 25 και 35 ετών. Γενιά με πλούσιες σπουδές και υψηλή κατάρτιση σε διάφορα πεδία όπως οι ξένες γλώσσες, η χρήση υπολογιστών, η μουσική κα.
  • Το μέλος αυτής της γενιάς αυτή κατά κανόνα έχει βιώσει την ανεργία επί μακρόν, αφού η ανεργία στις ηλικίες 19-24 βρίσκεται στο 22,3% και στους 25-34 στο 10,3%, ποσοστά υψηλότερα από τον μέσο όρο.
  • Η εργασία του χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλές αποδοχές, αφού το 64,4% δηλώνουν ότι έχουν καθαρές μηνιαίες αποδοχές έως 750 ευρώ και το 29% αμείβεται με 750 έως 1.000 ευρώ.
  • Η ανασφάλεια και η αδυναμία διατήρησης ενός σταθερού επιπέδου διαβίωσης είναι ο κανόνας, αφού το 45,6% των νέων δηλώνουν προσωρινά απασχολούμενοι.
  • Παρ όλη την υψηλή εξειδίκευση και το υψηλό επίπεδο πολυετών σπουδών, ένας στους δύο νέους ηλικίας 25 ετών αναγκαστικά δεν εργάζεται στο επάγγελμα που έχει επιλέξει. Στατιστικά από το g700.blogspot.com.
Πρόκειται για μια γενιά που έχει ακολουθήσει το ξεπερασμένο πρότυπο που υποδεικνύει ότι όσο πιο πλούσιες οι σπουδές κάποιου τόσο πιο καλές θα είναι οι εργασιακές του συνθήκες και τόσο πιο εύκολη η κοινωνική του ανέλιξη. Πρότυπο που πλέον δεν ισχύει. Γενιά πλούσια σε προσόντα αλλά φτωχή σε δυνατότητες. Μια γενιά με λαμπρό παρελθόν και ζοφερό μέλλον.

Εξετάζοντας το θεσμικό καθεστώς κάτω από το οποίο εργάζεται η γενιά αυτή, διαπιστώνουμε ότι η συντριπτική της πλειοψηφία εργάζεται με το καθεστώς του «μπλοκ», δηλαδή αμείβεται με απόδειξη παροχής υπηρεσιών. Έτσι ο νέος εργαζόμενος ενώ παρέχει εξαρτημένη εργασία σε ένα και μόνο εργοδότη, μεταμφιέζεται από το σχετικό θεσμικό πλαίσιο σε ελεύθερος επαγγελματίας και πλέον αυτασφαλίζεται στον ΟΑΕΕ (πρώην ΤΕΒΕ) αντί του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αφού έχει σύμβαση έργου και όχι εργασίας. Με τον τρόπο αυτό ο νέος εργαζόμενος χάνει μια σειρά από δικαιώματα που προβλέπονται για τους παρέχοντες εξαρτημένη εργασία όπως είναι το οκτάωρο και η αποζημίωση των υπερωριών, τα επιδόματα μητρότητας και λοχίας, οι δεκατέσσερις μισθοί, τα επιδόματα του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, το δικαίωμα σε κανονική και όποια άλλη άδεια κλπ. Οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας εξαιρούνται των προβλέψεων του νόμου για τα όρια απολύσεων ενώ δεν δικαιούνται αποζημίωση απόλυσης, γεγονός που τους καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους σε κύματα απολύσεων. Ο εργαζόμενος με μπλοκ δεν υπάγεται στις συλλογικές συμβάσεις και διαπραγματεύεται μόνο ατομικά τις αποδοχές του ο κάθε ένας. Δεν μπορεί να συμμετάσχει σε σωματεία και Εργατικά Κέντρα, ενώ δεν μπορεί να απεργήσει αφού τυπικά δεν είναι εργαζόμενος αλλά ελεύθερος επαγγελματίας.

Με λίγα λόγια η συντριπτική πλειοψηφία των νέων εργαζόμενων που απασχολείται με μπλοκ παροχής υπηρεσιών και όχι ως μισθωτοί δεν καρπώνονται μια σειρά δικαιωμάτων που θεωρούνται δεδομένα για τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας. Ουσιαστικά για πρώτη φορά στην ιστορία εμφανίζεται μια γενιά να ταυτίζεται με μια τάξη, αφού οι νέοι εργαζόμενοι είναι σχεδόν αποκλειστικά αυτοί που βιώνουν νόμιμα τον εργασιακό μεσαίωνα. Το χειρότερο δε είναι ότι δομές όπως η ΓΣΕΕ και τα Εργατικά Κέντρα δεν εκπροσωπούν αυτή την ιδιαίτερα πολυπληθή και νέα σε ηλικία κατηγορία εργαζομένων, με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν έκφραση τα δικαιώματά τους.

Προκειμένου να αποκατασταθεί η έννοια της δίκαιης κοινωνίας πρέπει άμεσα να αρθούν οι στρεβλώσεις που δημιουργούνται σε βάρος της εργαζόμενης νέας γενιάς λόγω του κόλπου με τα μπλοκ. Ως ελάχιστο δε δείγμα διαγενεακής αλληλεγγύης πρέπει να ανοίξει η ΓΣΕΕ σε αυτή την κατηγορία εργαζομένων. Αυτό πρέπει να γίνει κυρίαρχο αίτημα των θεσμικών οργάνων του εργατικού κινήματος, πρέπει να γίνει απαίτηση όλων των προοδευτικών πολιτών, πρέπει να γίνει κυρίαρχο αίτημα της ίδιας της ΓΣΕΕ. Αλλιώς θα ενταθεί η απαξίωση που εισπράττουν σήμερα η ΓΣΕΕ, τα Εργατικά Κέντρα και τα Σωματεία μιας και δεν θα εκπροσωπούν μια ολόκληρη γενιά εργαζομένων που κάθε άλλο παρά ευνοημένη είναι και επομένως δύσκολα θα παραμείνει απαθής στο μέλλον. Άλλωστε το γεγονός ότι ήδη το 61% της Ελληνικής κοινωνίας αντιμετωπίζει με δυσπιστία ή χωρίς εμπιστοσύνη την ΓΣΕΕ καταδεικνύει ότι η ώρα της πλήρους απαξίωσης είναι κοντά αν το ίδιο το εργατικό κίνημα δεν αντιδράσει. (Δημοσκόπηση Public Issue, 2008: http://www.publicissue.gr/wp-content/uploads/2008/12/institutions_2.pdf)

Αν η ΓΣΕΕ δεν απαιτήσει και δεν προβεί η ίδια στην de facto ενσωμάτωση της γενιάς των μπλοκ τότε θα έχει από μόνη της επιλέξει να εκπροσωπεί σχεδόν αποκλειστικά τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους, επιλογή καταστροφική για την κοινωνική συνοχή και για το μέλλον του εργατικού κινήματος. Είναι όμως έτοιμη η ΓΣΕΕ και τα στελέχη του εργατικού κινήματος να επανιδρύσουν τα θεσμικά τους όργανα, ακόμη και αν κάτι τέτοιο σήμαινε την απώλεια των όποιων "κεκτημένων"; Η ιστορία θα δείξει.


Σχετικά δημοσιεύματα:

Δεν υπάρχουν σχόλια: