18/10/09

Γερμανικό "μοντέλο" άλα Ελληνικά

Μια από τις τομές που προωθεί ο Γ. Παπανδρέου είναι η αλλαγή του εκλογικού συστήματος, το οποίο θα μοιάζει με το Γερμανικό "μοντέλο". Ας δούμε πως λειτουργεί το μοντέλο αυτό, σε συνδυασμό με τις προθέσεις της Κυβέρνησης όπως αυτές έχουν διαρρεύσει στον τύπο μέχρι σήμερα και με βάση το σχετικό σχέδιο που είχε εκπονήσει ομάδα στελεχών του ΠΑΣΟΚ το 2007, υπό τον Μιλτιάδη Παπαϊωάννου.

Στο Γερμανικό μοντέλο υπάρχουν δύο ειδών περιφέρειες: οι μείζονες και, οι μικρές μονοεδρικές οι οποίες υπάγονται στις μείζονες. Ο ψηφοφόρος "ρίχνει" δύο ψηφοδέλτια: ένα για το κόμμα και, ένα με τον σταυρό για τον υποψήφιο βουλευτή της μικρής μονοεδρικής περιφέρειάς του. Έτσι οι Βουλευτές στη Γερμανία εκλέγονται με δύο τρόπους.

Οι μισοί Γερμανοί βουλευτές εκλέγονται με λίστα, μέσω του ψηφοδελτίου της μείζονος περιφέρειάς τους. Η σειρά της λίστας κάθε μείζονος εκλογικής περιφέρειας επιλέγεται από το κάθε κόμμα και, δεν υπάρχει σταυρός προτίμησης. Το πλήθος των εδρών που καταλαμβάνει ένα κόμμα σε κάθε περιφέρεια καθορίζεται με αναλογικό τρόπο, βάσει των ψηφοδελτίων που συγκέντρωσε στην Επικράτεια. Αν εφαρμοστεί ακριβώς το σύστημα στη χώρα μας, θα έχουμε 150 Βουλευτές από τις λίστες των μειζόνων περιφερειών, οι οποίοι θα έχουν επιλεγεί από την ηγεσία των κομμάτων τους.

Ο δεύτερος τρόπος με τον οποίο μπορεί κάποιος να εκλεγεί Βουλευτής στη Γερμανία είναι μέσω κάποιας μονοεδρικής περιφέρειας, με σταυρό προτίμησης. Οι ψηφοφόροι επιλέγουν τον υποψήφιο της αρεσκείας τους από μια ενιαία λίστα. Δηλαδή ο ψηφοφόρος μπορεί να ψηφίσει υποψήφιο Βουλευτή που ανήκει σε κόμμα διαφορετικό από αυτό που επιλέγει για κυβέρνηση. Όποιος συγκεντρώσει τους περισσότερους σταυρούς, ανεξάρτητα από το κόμμα στο οποίο ανήκει, εκλέγεται. Με αυτό τον τρόπο προκύπτει το άλλο μισό της σύνθεσης του Κοινοβουλίου στη Γερμανία.

Για να έχει κάποιο Γερμανικό κόμμα κοινοβουλευτική εκπροσώπηση θα πρέπει είτε να συγκεντρώσει το 5% των ψηφοδελτίων της επικράτειας ή, να εκλέξει Βουλευτή σε τουλάχιστον τρεις μονοεδρικές περιφέρειες. Στη Γερμανία καμία ψήφος δεν πάει χαμένη: αν κάποιος Βουλευτής εκλεγεί σε μια περιφέρεια και το κόμμα του δεν μπει στη Βουλή, αυτός γίνεται Βουλευτής. Οι έδρες αυτές προστίθενται στον αριθμό των προβλεπόμενων Βουλευτών. Για παράδειγμα, αν ο υποψήφιος των Οικολόγων-Πράσινων ερχόταν πρώτος σε σταυρούς σε κάποια μονοεδρική περιφέρεια και οι Ο-Π δεν συγκέντρωναν το πλαφόν του 5%, ο υποψήφιος αυτός θα γινόταν Βουλευτής και, η Βουλή θα είχε πλέον 301 "Πατέρες του Έθνους" αντί για 300. Αυτό βέβαια δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα γιατί το Σύνταγμα προβλέπει σταθερό πλήθος Βουλευτών, επομένως αναμένεται και εδώ διαφοροποίηση από το Γερμανικό εκλογικό σύστημα.
Να γιατί χρειαζόμαστε μικρές εκλογικές περιφέρειες: ο σταυρός στοιχίζει πανάκριβα στους βουλευτές!
Η φωτό βρέθηκε στο http://tapantaola-gr.blogspot.com/


Με βάση το σχέδιο που εκπόνησε το ΠΑΣΟΚ το 2007, στην Ελλάδα προκύπτουν 5 ή 6 μείζονες εκλογικές περιφέρειες από τις οποίες θα εκλέγονται περίπου 135 βουλευτές. Εικάζεται ότι θα προκύψουν περίπου 160 μικρές μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες στις οποίες θα ψηφίζουν περίπου 50.000 χιλιάδες πολίτες.
Αναμένεται επίσης να παραμείνει το πριμ των 40 εδρών για το πρώτο κόμμα ώστε να προκύπτουν αυτοδύναμες κυβερνήσεις. Ρύθμιση που θα προκαλέσει τις συνηθισμένες διαμαρτυρίες των μικρών κομμάτων. Αν όμως θυμηθούμε την άρνηση του ΛΑΟΣ για συνεργασία με τη ΝΔ, την εμμονή του ΣΥΡΙΖΑ στο όχι προς το ΠΑΣΟΚ και το πρόσφατο ναυάγιο της πρότασης του Γ. Παπανδρέου προς την κ.Βασιλάκου σχετικά με το υπουργέιο Περιβάλλοντος, η επιλογή της ενισχυμένης αναλογικής μοιάζει μονόδρομος. Καλή η αναλογικότητα, αλλά εφόσον και οι μικροί αποφασίσουν να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί... (Update: πόσο προβλέψιμοι είναι τελικά εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ...)
Τέλος, πιθανότατα θα παραμείνει όριο του 3% την είσοδο ενός κόμματος στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.

*****

Γιατί επιλέγει ο Παπανδρέου ένα μεικτό σύστημα με λίστες και μικρές μονοεδρικές; Η απάντηση είναι απλή: το σημερινό εκλογικό σύστημα, με τις αχανείς εκλογικές περιφέρειες δημιουργεί εξαρτήσεις και διαφθορά.

  • Στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες της Ελλάδας, η αναγνωρισιμότητα είναι το παν. Ακόμη και σε νομούς της επαρχίας όπως είναι η Αιτωλοακαρνανία, για να έχει τύχη ένας υποψήφιος πρέπει να έχει "πρόσβαση" σε τηλεοπτικό χρόνο, σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων κλπ ώστε να τον μάθουν όλοι οι ψηφοφόροι του νομού μαζί με τους ετεροδημότες. Τέτοια "πρόσβαση" δημιουργεί εξαρτήσεις από τους ιδιοκτήτες των ΜΜΕ.

  • Επιπλέον υπάρχει η ανάγκη για τρία γραφεία πλήρως εξοπλισμένα, φυλλάδια, ηχητικά και σκηνικά ομιλιών, μαζικές αποστολές φυλλαδίων σε ετεροδημότες, μαζικές αποστολές sms, τηλέφωνα, πανό, προσωπικό υποστήριξης και άλλα πολλά που χρειάζονται για να "επικοινωνήσεις" σε όλη την Αιτωλοακαρνανία. Τέτοιες ανάγκες οδηγούν σε "χορηγούς". Όποιος επιλέξει να κινηθεί χωρίς τέτοιους "φίλους" έχει προδιαγεγραμμένη μοίρα: θα ψηφιστεί μόνο εκεί που τον γνωρίζουν, γεγονός που δεν εξασφαλίζει την εκλογή. Τέτοια παραδείγματα έχουμε και στο Νομό μας. Πόσο μάλλον στη Β' Αθήνας, όπου αν η φάτσα σου δεν εμφανίζεται στα τηλεοπτικά παράθυρα δεν έχεις καμία ελπίδα εκλογής.

  • Ένας ακόμη λόγος που προκρίνεται το γερμανικό μοντέλο είναι το γεγονός ότι σήμερα πολλές τοπικές κοινωνίες μένουν χωρίς εκπροσώπηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Ναυπακτία των 31.118 ψηφοφόρων, η οποία "παραδοσιακά" δεν εκλέγει Βουλευτή, γιατί οι υποψήφιοί της δεν έχουν "πρόσβαση" στη δεξαμενή των 49.000 ψηφοφόρων του Αγρινίου που παραδοσιακά "ακολουθούνται" από τους ψηφοφόρους του Ξηρομέρου και του Βάλτου στις επιλογές τους.

Ο Παπανδρέου φέρνει ένα πιο αντιπροσωπευτικό και πιο "φτηνό" εκλογικό σύστημα. Μια αλλαγή που θα βοηθήσει στη μείωση του μαύρου πολιτικού χρήματος και της διαπλοκής πολιτικής-ΜΜΕ. Αν υπερψηφιστεί μόνο από το ΠΑΣΟΚ, το σύστημα αυτό θα ισχύσει από τις μεθεπόμενες εκλογές. Όμως αν υποστηριχθεί με 200 ψήφους στη Βουλή, οι βουλευτές μας θα εκλεγούν με το νέο τρόπο στις επόμενες (και όχι μεθεπόμενες) εθνικές εκλογές. Είναι δεδομένο ότι τα μικρά κόμματα θα καταψηφίσουν το νέο εκλογικό νόμο. Επομένως μόνη ελπίδα για την άμεση εφαρμογή του νέου συστήματος είναι η υπερψήφισή του από τη ΝΔ, ή έστω από 40 βουλευτές της μια και το ΠΑΣΟΚ διαθέτει ήδη 160. Μάλλον μπορούμε να ελπίζουμε θα μαζευτούν οι 40 επιπλέον βουλευτές που χρειάζονται, αφού την υιοθέτηση του συγκεκριμένου μοντέλου έχει πρόσφατα υποστηρίξει η κ. Μπακογιάννη στις 30/8/2009 με άρθρο της στην Καθημερινή. Η άποψη αυτή της κ. Μπακογιάννη θα μεταφραστεί άραγε και σε αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία; Θα πρέπει φυσικά να περιμένουμε και την ανάδειξη του νέου αρχηγού της ΝΔ, μιας ο νόμος θα έρθει προς ψήφιση μετά από την ολοκλήρωση της διαδικασίας διαδοχής.
*****

Πηγές:

Δεν υπάρχουν σχόλια: